“Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler.”

Şeklinde hüküm kurulmuştur. Dolayısıyla önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisini veren kanuni bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile de kullanılabilir hale gelir.

Önalım hakkının kullanılma süresi ise TMK m. 733’te

“Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her hâlde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.”

şeklinde düzenlenmiştir.

İzale-i şüyu davasında paydaşın alış önceliği ve önalım hakkı, ortaklık konusu malın satılmasında paydaşların öncelikli olması durumudur. İzale-i şüyu davası açılmadan ve açılmış olsa bile söz konusu dava sonuçlanmadan hissedarlardan birinin kendi payını başkasına devretmesi durumunda diğer ortakların ön alım hakkı gündeme gelir.

· Ortaklığın giderilmesi davası açılmadan önce hissedarlardan birinin payını başkasına devretmesi durumunda diğer paydaşlar ön alım hakkına dayanarak malın kendilerine devrini isteyebilir. Zira TMK m. 732’de “Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler.” şeklinde hüküm kurulmuştur.

· Ortaklığın giderilmesi davası devam ederken devrin gerçekleşmesi halinde ön alım hakkına istinaden açılan dava sonuçlanıncaya kadar ortaklığın giderilmesi davası durur. Ön alım hakkına istinaden açılan dava sonuçlanmadan ortaklığın giderilmesi davasına devam edilmemektedir.

· İzale-i şüyu davasında hissedarın alış önceliğinin gündeme geleceği bir başka ihtimal de ortaklığın satış suretiyle giderilecek olması halinde satışın dışarıya açık değil ortaklar arasında yapılması durumudur.